Een paar jaar geleden kreeg Nico de vraag of er achteraf een scheg in een Romany ingebouwd kon worden. Zijn eerste antwoord was dat de Romany geen scheg nodig heeft. Als grapje had Nico een clubgenoot van de eigenaar nog gezegd dat
áls een Romany een scheg nodig heeft, dan in het voorschip. Dat grapje kwam vervolgens bij Axel terecht met de vraag of hij dat kon uitleggen...
Enfin het bleek te gaan om een ware NDK klassieker. Een Romany met serienummer #072. En ook nog eens in vrijwel nieuwstaat, daar de vorige eigenaar de kajak nauwelijks gebruikt had. De huidige eigenaar koos uiteindelijk voor een Explorer en de Romany bleef in de familie. Na het Peddelpraat zeekamp van 2010 kwam de vraag weer langs. Kan er achteraf tóch een scheg in deze Romany ingebouwd worden? Nu werd Axel overtuigd en de belofte gedaan om dat op te pakken.
Om achteraf een scheg in te bouwen zijn er tegenwoordig redelijk eenvoudige kant-en-klare doe-het-zelf oplossingen. Zowel Kari-Tek als Rockpool hebben een schegsysteem die zowel áf fabriek als achteraf ingebouwd kan worden. Het vereist nog wel bekendheid én handigheid met het werken met polyester.
De fabriek heeft het 'makkelijk' omdat ze daar twee componenten superlijmen gebruiken. Helaas zijn die zeer prijzig en niet in kleine hoeveelheden te koop. De Kari-Tek schegbox in Axel's Explorer is uitsluitend gelijmd en die zit er na vier jaar nog in. Vond Axel wel een goed idee voor een duurtest en heeft de box niet (zoals gebruikelijk) ook met glasvezel matjes verstevigd.
Voor deze Romany heeft Axel gekozen voor een Rockpool schegsysteem. Eigenlijk alleen maar omdat de box wat kleiner is dan die van Kari-Tek en zo de pakruimte zo min mogelijk te beïnvloeden. Rockpool heeft wel een 'omgekeerde' schegbediening. Duwen haalt het schegblad op en trekken laat het neer. Kinken van de kabel zou zo niet meer voorkomen. Bij Kari-Tek komt het kinken overigens ook niet meer voor omdat daar een soepeler staal kabel gebruikt wordt...
Bij Rockpool loopt de schegkabel door deze 'omgekeerde' bediening, dan ook eerst naar het achterschip en in een bocht terug naar de schegbox. Wel iets om op te letten bij het inbouwen...
En tja, wil ik wel zagen in deze klassieker in vrijwel originele staat? Een museumstuk? Dat ook weer niet want een NDK zeekajak is gemaakt om mee te varen. Dan toch maar de zaag erin. En anders blijft die vraag maar terugkomen: of er een scheg in kan... De foto's (zie onderstaande dia voorstelling) geven een beeld van de stappen.
Ik heb ervoor gekozen om de schegbox met polyesterhars en glasmat te bevestigen. Hiervoor heb ik voor de zekerheid wat sleuven in de ABS schegbox gefreesd en een ruw oppervlak voor betere hechting.
Bij het zagen in de romp wordt de wapening blootgesteld. Zonder speciale maatregelen kan er water in de wapening trekken. De box dus eerst vastgezet in een vol bed van witte gelcoat. De gleuf in de schegbox werd voorzien van een dunne strip hardboard (meegeleverd) waardoor die niet vol kan lopen met gelcoat en bovendien de box tijdens het werken niet ingedrukt kan worden.
De meeste hoofdbrekens had ik wel met het matje dat in de kiel aan weerszijden van de schegbox gelamineerd moest worden. Dat was 'niet te doen', omdat de mat niet netjes in de vouw bleef liggen, met een kliederboel tot gevolg. Terug naar de tekentafel dus en opnieuw. Het eerste Eureka moment was om de mat eerst met spelden in dubbelgevouwen toestand te houden. Vervolgens de dubbelgevouwen strook met een stokje goed in de kiel te drukken. Spelden eruit en dan? De kans bestaat vervolgens dat het allemaal weer een kliederboel wordt als het matje aan elkaar gaat kleven. Het tweede Eureka moment was om een reststukje lamel ertussen te leggen (zie foto). Wat was het vervolgens super eenvoudig om de hars aan te brengen zonder te kliederen waarbij het stukje lamel als 'deur' werkte.
Welnu de schegbox zit erin. Nu nog alleen de afwerking en de bekabeling. De scheg bediening is die van Kari-Tek (die ook Rockpool én Nigel Dennis gebruikt). De bediening unit is met Sikaflex in de zijnaad aangebracht.
Voltooid! De lengte van de schegbuis was nog even puzzelen zodat de bediening het soepelst loopt. In ieder geval zal de schegbuis via de kiel in de achterpunt geleid moeten worden.
P.S. In deze kajak komt de volledige geschiedenis van
Nigel Dennis,
Rockpool en
Tide-Race samen: "The Romany, designed by Nigel Dennis (= NDK) and Aled Williams (= Tide-Race), manufactured by Webb Custom (= Rockpool)". Deze klassieke Romany heeft nog een ouderwetse kompasuitsparing waar helaas geen kompasjes meer voor te koop zijn.
Naschrift: Zeekajak.NL neemt geen opdrachten aan voor het aanpassen van bestaande zeekajaks, waaronder het inbouwen van een scheg en het verplaatsen van een schot. Het aantal arbeidsuren dat hiermee gemoeid is kan behoorlijk oplopen en deze aanpassingen derhalve 'onbetaalbaar' maken. Een handige doe-het-zelver met een beetje oefening vooraf met het werken met polyester kan dit dan ook beter zelf doen, met een bezoek en uitleg (boek) bij Poly-Service. Deze uitleg door Axel is een voorbeeld wat er bij komt kijken om een scheg zelf in te bouwen.
