Examentijd

Het najaar is de tijd om je kajak seizoen af te sluiten met een test om voor jezelf vast te leggen hoe goed je dit jaar bent geworden. Voor Toervaren is er daarom dit weekend de Veluwe Rally.

Voor Zeevaren kun je het seizoen mooi afsluiten met een examenweekend. Op 4 en 5 november organiseren wij, Zeekajak.NL, een examenweekend waarbij je examen kunt doen in Kajak Veiligheid (KVT) en Zeevaardigheid (ZV).

De testen

In de Kajakveiligheid Test laat je zien hoe goed je jezelf en andere mensen kunt redden. Dat redden bestaat uit slepen, weer in de kajak komen en zwemmen. En daarnaast ook redden van mensen die bewusteloos zijn, bijna verdronken zijn, onderkoeld of ziek zijn. Allemaal heel belangrijke zaken als je met meerdere mensen gaat kajakvaren. Niet alleen op zee, maar ook op binnenwater. De test is eigenlijk één grote oefening, totdat je het goed doet. Het is wel handig als je de oefeningen op en in het water al geoefend hebt.

Zeevaardigheid is de test waarbij je laat zien dat je t/m windkracht 4 Bft veilig met een groep mee kunt varen. In die omstandigheden kun je goed je kajak beheersen en zal je niet snel omslaan, ook in bijbehorende golven en branding niet. En mocht je toch omslaan dan eskimoteer je of zet een andere ZV-vaarder je weer snel in de kajak. Deze test is eigenlijk één grote dagtocht, waarbij wij je in alle situaties brengen die je bij windkracht vier zou kunnen tegenkomen. Voorwaarde is dan ook dat er ergens voldoende branding staat.

Voorvereisten
Om KVT-test te doen moet je al je KVA diploma hebben. Dat KVA diploma kun je niet tijdens het weekend halen. Wel organiseren wij nog 3 trainingsweekenden waarbij je dat kunt behalen.
Om ZV-examen te mogen doen moet je KVA en KVT hebben; KVT mag je ook tijdens het weekend nog halen. Bij het ZV-examen hoort ook een theorie-examen. Als je dat nog niet gehaald hebt kun/moet je dat op het weekend doen. Je kan ook ZV-theorie-examen doen als je alleen KVT-examen doet. Bij het ZV-examen horen nog meer voorvereisten. Je moet ook 5 zeetochten hebben gevaren en allerlei omstandigheden tegen gekomen zijn.
Bij beide examens hoort een verplichte uitrusting, zie hiervoor de WSV-eisen, te vinden via onze website.

Organisatie
We gaan twee dagen varen, zaterdag en zondag. Welke dag we welk examen doen weten we pas op zaterdagmorgen. Als er op zaterdag te weinig branding is doen we KVT in de hoop dat er op zondag wel branding is. Als er dan zondag ook geen branding is dan gaan we een tocht varen waarbij we toch ook veel oefenen.
We verwachten dat je allebei de dagen meedoet. Als je al KVT hebt verzinnen we wel moeilijkere reddingen voor jou. Doe je geen ZV-examen dan ga je als proefkonijn mee, om te proeven van het examen.
Op zaterdagavond is ZV-theorie-examen of het landgedeelte van KVT. Dit afhankelijk van de inschrijvingen. We slapen in een huisje dat weekend.

Kosten
De kosten zijn 120 euro per persoon per weekend. Dat is ons normale weekend tarief, alleen zijn er nu twee instructeurs aanwezig. Het huisje zal ongeveer 21 euro pp per weekend kosten, van vrijdagmiddag t/m maandagmorgen.

Website
Kijk op de Kalender van onze website voor inschrijven en informatie.

British Canoeing

De Britse kanobond (British Canoe Union) heeft recentelijk haar naam gewijzigd in British Canoeing. Verandering van naam, maar geen verandering van visie op (zee-)kajakvaren. Of toch wel?

Decennia lang is BCU internationaal een begrip. Veel landen hebben bij het opzetten van hun eigen opleidingensysteem een voorbeeld genomen aan de BCU. Zo ook Nederland.

Een stukje historie
In de jaren zeventig werden door Peddelpraat en de Nederlandse Kano Bond de britse vaardigheidseisen overgenomen. Voor zeekajakvaren werd het iets aangepast voor de Nederlandse situatie. Sea Proficiency werd Zeevaardigheid. De omstandigheden die nodig waren voor Advanced Sea Proficiency werden niet reëel verondersteld voor de Nederlandse situatie en werd iets 'afgezwakt' tot Zeevaardigheid-Extra. Heel even was er nog sprake van 'Gevorderde Zeevaardigheid' als één op één antwoord op Advanced Sea Proficiency, maar dat werd nooit ingevuld. ZV en ZVE werden de officiele Nederlandse vaardigheidsdiploma's voor zeekajakvaren.

Voortvaardigheid
De Nederlandse vaardigheidseisen zijn voor het laatst in 2015/2016 grondig herzien. Dit project 'Voortvaardigheid' werd gestart toen er nog de NKB was. De vaardigheidsopleidingen vallen nu onder het Watersportverbond (WSV). Niet geheel toevallig zijn er (nog steeds) meer overeenkomsten dan verschillen tussen de Nederlandse en de Britse systeem. (Zee-)kajakvaren is en blijft tenslotte redelijk universeel.

Vaardigheden versus Leiderschap
Tijdens het project 'Voortvaardigheid' was een gedeelde opvatting onder de instructeurs dat veel vaarders na het behalen van hun ZV-diploma zich graag verder willen ontwikkelen met vaardigheden in moeilijker omstandigheden. Maar die hadden helemaal (nog) geen ambitie om tochtleider te worden. Die deden dan wel een ZVE-cursus (voor de ruwere omstandigheden en vaardigheden) maar geen examen. Daarom werden de leiderschapscomponenten in ZVE (terug) aangepast naar 'informeel leiderschap'; varen van tochten met mensen van gelijk niveau.

Tochtleider
Het leiden van tochten met deelnemers van ieder niveau was het domein van de Instructeur. Maar niet iedere tochtleider wil ook instructeur worden. Ziedaar, het WSV diploma 'Tochtleider' was geboren. Tijdens het project 'Voortvaardigheid' werd een blokje getekend, maar niet ingevuld, voor tochtleider op eenvoudig water. Zou het voor de veiligheid niet mooi zijn als mensen die voor hun vereniging tochten op beschut binnenwater organiseren en leiden hier ook goed opgeleid in kunnen worden?

Sheltered, Moderate & Advanced Water Leaders
British Canoeing is bezig met de grootste verandering in de diplomastructuur sinds jaren. Formeel leiderschap wordt (zeer waarschijnlijk) losgekoppeld van vaardigheden. En er komt een diploma voor leiderschap op eenvoudig (sheltered) vaarwater. Leiderschap wordt gekoppeld aan het soort vaarwater (sheltered, moderate, advanced open). 4* en 5* zijn al van naam veranderd, maar nog niet van inhoud.

Het Britse coaching bouwwerk ondergaat ook wijzigingen, maar dat zou te ver voeren voor dit artikel.

Vlielandweek 2017

"Hoe ver je gaat heeft met afstand niets te maken"

Nog even dobberen we in de haven van Vlieland in een volgepakte zeekajak, alle belangrijke spullen binnen handbereik. Wanneer instructeur Nico de marifoon pakt om onze route door te geven weten we dat we aan de slag moeten. "Brandaris hier de kajakvaarders, we steken van Vlieland haven over naar Harlingen". Waarop een frisse vrouwenstem uit de verkeerstoren antwoord: "Kajakvaarders, begrepen, wilt u zich melden bij aankomst?" "Zeker, we verwachten er met hoogwater te zijn". "Goede vaart".

Na een week samen op Vlieland te hebben gevaren gaan we dan eindelijk een echte tocht maken. We steken met 8 vaarders over. De vorige avond hebben we deze tocht voorbereidt. Er is genavigeerd, bruine boterhammen met wat extra kaas erop gesmeerd. De sfeer is als een jongensboek. Er zullen vier vaarders met de veerboot gaan. Net zo ver, drie keer sneller.

Aan het begin van de week hebben we elkaar leren kennen en de doelstellingen van deze week besproken. Die variëren van kennismaken met de zee tot het ontdekken van de grenzen, mentaal en fysiek. Voor veel mensen de kern van hoe zij de kanosport beleven.

Uiteraard grijpen een aantal van de medevaarders ook de mogelijkheid aan om certificaten te halen, kajakvaardigheid-A en de kajak-veiligheidstest. Een intensief programma van technieken en theorie. Niet overbodig want kajakvaren op zee betekent dat je in een relatief onvriendelijke omgeving jezelf en anderen zult moeten redden. En wat een gemakkelijke manier van voortbewegen lijkt wordt onder invloed van wind en stroming een sport met vele variaties in peddelslag, houding en gebruik van de boot. Dus wordt er gedurende de week getraind op steunen, peddelslagen en reddingen. In de avonduren koken en eten we gezamenlijk om ons daarna weer te buigen over navigatie, veiligheid en vaarreglement.

Uiteraard gaan de gesprekken ook over andere thema’s, dat kan niet anders met willekeurig bij elkaar gekomen mensen in twee huisjes op Vlieland. Alle twaalf hebben we iets te melden, naast onze liefde voor de kajak delen we ervaringen en verhalen over varen en het leven.

Wanneer de week vordert maken we meer mee, van het relatief rustige bezoek aan de vogelhut achter de Richel tot avonturen in de wals. We stunten in de branding, surfen op de tidal race en trotseren windkracht 7. Lang niet gek voor een eerste weekje. Zoals eerder gezegd de grenzen worden opgerekt en de scheidslijn tussen oefenen en werkelijk redden vervaagt. Als we dan allemaal weer veilig op het strand liggen met een kopje thee en een boterhammetje in de hand dan lijkt de zee zich er dit keer weer bij neer te leggen. We hebben zeewaardige boten en die weten we op het water te houden.

En dat is het verhaal van onze week. De zee, de Waddenzee is mooi. Waar zij zich als een spiegeltje voor je neervlijt zodat je rustig naar de overvliegende lepelaars kunt kijken kan zij zich ook van een hele andere kant laten zien. Dan slaan er golven over je boot, je krijgt een pak voor je donder en weet weer waar je staat. Wij zijn kleine bootjes, slechts op bezoek. Maar wel in een van de mooiste natuurgebieden die ik ken.

Mark Dees
donderdag 20 juli 2017